O SARS-CoV-2  φαίνεται να είναι ασύλληπτα επιθετικός μέχρι σήμερα.Ο Αntony Fauci Διευθυντής του τμήματος Λοιμώξεων του National Institute of Health στις ΗΠΑ δήλωσε προ ημερών στο CNN: ” Παρά τα 50 χρόνια που ασχολούμαι με τις λοιμώξεις δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί μ’αυτόν τον ιό μερικοί πάσχουν σοβαρά και άλλοι όχι”. Βάσει των διεθνών καταγραφών έχουν εμφανιστεί κρούσματα σε 208 χώρες παγκοσμίως. Τα δηλωθέντα περιστατικά ανέρχονται σε 1.300.000 και εξ’ αυτών 70.000 άνθρωποι απεβίωσαν. Ένας αναμφίβολα τραγικός απολογισμός. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στο αρνητικό επίκεντρο διεθνώς καθώς είναι η πλέον πληγείσα χώρα με 350.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 10.000 θανάτους.

Αντίθετα η Ελλάδα έχοντας εφαρμόσει έγκαιρα περιοριστικά μέτρα μετακίνησης έχει μέχρι στιγμής περίπου επτά θανάτους ανα εκατομμύριο πληθυσμού γεγονός που την τοποθετεί στην 42η θέση διεθνώς (ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι περίπου 8,4 θάνατοι ανα εκατομμύριο κατοίκων). Η δε θνητότητα (αριθμός θανάτων σε επιβεβαιωμένα κρούσματα) είναι 4% ενώ η μέση παγκόσμια θνητότητα είναι 5,4 %. Η πραγματική θνητότητα φυσικά είναι άγνωστη καθώς σε καμία χώρα του κόσμου δεν είναι καταγεγραμμένος ο πραγματικός αριθμός κρουσμάτων, επιβεβαιωμένων και μη.

Από τη στατιστική και επιδημιολογική αναγωγή των δεδομένων για την εξάπλωση του κορωνοϊού παγκοσμίως (Κίνα, Ευρωπαϊκές χώρες) αναμένεται ότι το σημείο “καμπής” της φονικής επιδημίας είναι η 26η ημέρα περίπου από τη χρονική στιγμή εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων.

Μετά την κορύφωση αυτή αναμένεται μείωση των κρουσμάτων της προηγούμενης περιόδου (ανάλογα φυσικά των μέτρων που έχει λάβει η κάθε κυβέρνηση). Αν λοιπόν η αύξηση των κρουσμάτων ακολουθήσει την αναμενόμενη (με τα μέχρι σήμερα δεδομένα) εξέλιξη φαίνεται ότι η χρονική περίοδος κορύφωσης της επιδημίας στη χώρα μας θα είναι μία έως τρεις μέρες πριν από τη Μ.Εβδομάδα. Ειδάλλως, η χρονική περίοδος της κορύφωσης θα συμβεί εντός της Μ.Εβδομάδας ή λίγες μέρες μετά από αυτήν. Βάσει των απόψεων των λοιμωξιολόγων αυτό είναι το αισιόδοξο σενάριο καθώς οι επιδημίες είναι πάντα απρόβλεπτες και πάντα μπορεί να συμβεί κάτι μη αναμενόμενο.

Καρδιολογική επικαιρότητα σχετικά με τη νόσο COVID-19

  • Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα (ΚΑΝ) ή παράγοντες κινδύνου (κάπνισμα, υπέρταση, διαβήτη) έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποβιώσουν εάν προσβληθούν από τον ιό συγκριτικά με ασθενείς χωρίς ΚΑΝ.
  • Προσοχή στην εμφάνιση του προκαρδίου άλγους. Οι ασθενείς με ύποπτη συμπτωματολογία οξέος στεφανιαίου συνδρόμου πρέπει να ζητούν βοήθεια άμεσα γιατί μπορεί να κινδυνεύσει η ζωή τους. (Η οδηγία “μην πάτε στο νοσοκομείο” δεν πρέπει να ισχύει φυσικά για τα οξέα καρδιολογικά περιστατικά).
  • Οι πιο πολλές επιπλοκές που παρατηρούνται στους ασθενείς με COVID-19 που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ οφείλονται σε έμμεσες προσβολές του μυοκαρδίου (μυοκαρδίτιδα).
  • Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία αλλά και η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία συγκλείνουν στη συνέχιση της φαρμακευτικής αγωγής με αντιυπερτασικά φάρμακα (α-ΜΕΑ, σαρτάνες) τόσο στους ασθενείς που πάσχουν από κορωνοϊό όσο και στους ασθενείς υψηλού κινδύνου.

Θεραπευτικές προσεγγίσεις για τον SARS-CoV-2

Βάσει των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (οι οποίες καθημερινά μπορεί να τροποποιηθούν) η θεραπεία στην κοινότητα σε ασθενείς με μη επιπλεγμένη λοίμωξη ανωτέρου αναπνευστικού από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2, περιλαμβάνει επαρκή ενυδάτωση, χορήγηση αντιπυρετικών και συνεχή ιατρική παρακολούθηση για την έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν επιπλοκών.

Σε βαρύτερες περιπτώσεις τα προτεινόμενα φάρμακα μέχρι στιγμής είναι:

  1. Φωσφορική χλωροκίνη (Αralen) που εμφανίζει ευρέως φάσματος αντιιική και αντιφλεγμονώδη δράση (αναφορές από την Κίνα δείχνουν ουσιαστική πτώση του πυρετού, βελτίωση βλαβών στην αξονική τομογραφία θώρακος και γρηγορότερη ανάρρωση χωρίς σημαντικές παρενέργειες)
  2. Η Τοσιλιζουμάμπη (Αctemra) είναι μονοκλωνικό αντίσωμα που δρα ως ανταγωνιστής των υποδοχέων της ιντερλευκίνης 6 (IL-6). Χρησιμοποιείται στη θεραπεία του συνδρόμου απελευθέρωσης κυτοκινών. Η κινέζικη κυβέρνηση συμφώνησε με την εταιρεία παραγωγής του φαρμάκου για την άμεση διαθεσιμότητά του σε σοβαρή πνευμονία από κορωνοϊό και αυξημένα επίπεδα IL-6 (μελέτη ΤACOS).
  3. Στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στη Βρετανία ξεκίνησε η κλινική δοκιμή για το Kaletra– συνδυασμό λοπιναβίρης και ριτοναβίρης -που δίνεται στην καταπολέμηση του AIDS σε συνδυασμό με κορτικοστεροειδές (δεξαμεθαζόνη ως αντιφλεγμονώδες φάρμακο).
  4. Remdesivir (αναστολέας RNA πολυμεράσης). Ένα πολλά υποσχόμενο αντιικό φάρμακο που μπορεί να μειώσει την ένταση και τη διάρκεια μόλυνσης από τον ιό (ανεπιτυχής ήταν η δράση του στον ιό Ebola στο παρελθόν). Πέντε κλινικές μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένονται τα πρώτα αποτελέσματα.

Στην παρούσα φάση στο θεραπευτικό αλγόριθμο του ΕΟΔΥ περιλαμβάνεται ο συνδυασμός χλωροκίνης και αζιθρομυκίνης.  Σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται η προσθήκη του φαρμάκου Kaletra. Μεμονωμένα σε ειδικές συνθήκες χορηγείται το Remdesivir ή το ανασυνδυασμένο μονοκλωνικό αντίσωμα. Η Ελλάδα συμμετέχει σε δύο μελέτες για τη θεραπεία του κορωνοϊού με δοκιμές στο φάρμακο Remdesivir (από τις ΗΠΑ) και στην κολχικίνη (GRECCO-19) που προτείνουν οι Έλληνες επιστήμονες ως πρόληψη της εξέλιξης και των επιπλοκών της νόσου τόσο στους πνεύμονες όσο και στο μυοκάρδιο.

5. Τέλος, η παρασκευή του εμβολίου είναι μία χρονοβόρος διαδικασία η οποία ακολουθεί τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση (που περιλαμβάνει υγιείς εθελοντές) έχει ως στόχο να εξετάσει την ασφάλεια και τις ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου. Η δεύτερη φάση (που περιλαμβάνει αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους) έχει ως σκοπό να εξετάσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε πληθυσμό που έχει πληγεί και η τρίτη φάση επιτελεί τον ίδιο σκοπό αλλά το εμβόλιο χορηγείται πλέον σε αρκετές χιλιάδες ανθρώπους.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις των λοιμωξιολόγων το εμβόλιο θα καθυστερήσει παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των επιστημόνων. Αλλά ακόμα και όταν το εμβόλιο βρεθεί, δεν προφυλάσσει εντελώς από τον κορωνοϊό οπότε και σ’αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει πλήρης προστασία για τους νοσούντες.

Επομένως, στην παρούσα φάση είναι απολύτως απαραίτητη η αυστηρότατη τήρηση των περιοριστικών μέτρων κυκλοφορίας για να αποφευχθεί η διασπορά της νόσου και να οδηγηθούμε στην αποκλιμάκωση αυτής μέχρι να έχουμε αποτελεσματικά θεραπευτικά όπλα στη φαρέτρα μας.

Ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα επικαιροποιείται το παρόν άρθρο με τις νεότερες δημοσιεύσεις για τη νόσο COVID-19.