Η καρδιαγγειακή νόσος εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου διεθνώς. Τόσο οι υγειονομικοί όσο και οι ασθενείς αναζητούν τρόπους για να μειώσουν τους παράγοντες κινδύνου και να εντοπίσουν νέα στοιχεία που θα βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των καρδιακών νόσων. Στο σημερινό άρθρο παρατίθενται ενδιαφέρουσες πρόσφατες πληροφορίες που άπτονται της καθημερινότητας  και αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας του καρδιαγγειακού συστήματος επιπροσθέτως των οδηγιών και συστάσεων του εκάστοτε θεράποντος καρδιολόγου.

  • Η υπερβολική άσκηση επιδρά αρνητικά στο καρδιαγγειακό σύστημα

Η ευεργετική επίδραση της άσκησης στην υγεία είναι γνωστή. Ωστόσο, μελέτη δημοσιευμένη στο Heart έδειξε ότι οι άντρες άνω των 30 ετών που αθλούνται περισσότερο από 5 ώρες/ εβδομάδα σε υψηλή ένταση είχαν σημαντικά μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής σε μεγαλύτερη ηλικία συγκριτικά μ’ αυτούς που αθλούνταν λιγότερο. Φυσικά, η ένταση και ο τύπος της άσκησης αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες. Η φυσική αδράνεια και ο καθιστικός τρόπος ζωής προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην υγεία. Όμως και η συχνή άσκηση μεγάλης έντασης μπορεί να σχετίζεται με αρνητικές επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα.

  • Η περιοδοντίτιδα σχετίζεται με καρδιαγγειακό κίνδυνο

Άτομα με καλή στοματική υγιεινή παρουσιάζουν χαμηλό επίπεδο κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου βάσει μελέτης δημοσιευμένης στο European Journal of Preventive Cardiology. Ο πληθυσμός αυτός συνήθως έχει χαμηλά επίπεδα γλυκόζης, λιποπρωτεϊνών, συστολικής αρτηριακής πίεσης και περιμέτρου μέσης. Επίσης, τα άτομα αυτά δεν είναι καπνιστές, δεν καταναλώνουν αλκοόλ, είναι λιγότερο αγχώδη και συνήθως έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Αν η περιοδοντική νόσος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο αποτελεί ακόμα θέμα συζήτησης. Ορισμένες μελέτες δείχνουν μέτρια συσχέτιση ενώ άλλες έχουν αντιφατικά ευρήματα. Είναι βέβαιο όμως ότι η περιοδοντική νόσος και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των ανθρώπων είναι στενά συνδεδεμένες.

  • Η αρτηριακή πίεση πρέπει να μετριέται και στα δύο χέρια

Μελέτη με 3.390 συμμετέχοντες ηλικίας 40 ετών και άνω, που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Medicine διαπίστωσε ότι τα άτομα που παρουσίασαν υψηλές διαφορές αρτηριακής πίεσης στα δύο χέρια είχαν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων συγκριτικά με τους ασθενείς που παρουσίασαν λιγότερο από 10mmHg διαφορά πίεσης μεταξύ των δύο χεριών. Ως εκ τούτου οι ερευνητές πρότειναν τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και στα δύο χέρια στην καθημερινή πρακτική για την επίτευξη όσο το δυνατόν  αξιόπιστων μετρήσεων.

  • Καφεΐνη και κολπική μαρμαρυγή

Μετα- ανάλυση 6 προοπτικών μελετών (228.465 συμμετέχοντες) που διεξήχθη  στις ΗΠΑ, στη Σουηδία και στη Δανία διερεύνησε τη συσχέτιση καφεΐνης και κολπικής μαρμαρυγής. Η κατανάλωση καφεΐνης καθορίστηκε με βάση την ημερήσια πρόσληψη καφέ, τσαγιού, κακάου και αναψυκτικών τύπου κόλα. Βάσει της συγκεκριμένης μετα -ανάλυσης δε φαίνεται πιθανό η συνήθης κατανάλωση καφεΐνης (300mg/ ημέρα) να αυξάνει τον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής. Αντίθετα, η συνήθης κατανάλωση καφεΐνης ενδέχεται να προσφέρει ήπια προστατευτική δράση έναντι της κολπικής μαρμαρυγής.

  • Ατμοσφαιρική ρύπανση και κολπική μαρμαρυγή

Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει ενοχοποιηθεί για διάφορα καρδιαγγειακά προβλήματα όπως αιφνίδιος θάνατος, καρδιακή ανεπάρκεια, έμφραγμα του μυοκαρδίου και εγκεφαλικό επεισόδιο. Πρόσφατη έρευνα απέδειξε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα για εκδήλωση επεισοδίου κολπικής μαρμαρυγής σε άτομα υψηλού κινδύνου. Βάσει των συμπερασμάτων των ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Tufts ακόμη και σε μία ασυνήθιστα καθαρή πόλη ένα μικρό ποσό ατμοσφαιρικής ρύπανσης ασκούσε αρνητική επίδραση σε ασθενείς με γνωστή καρδιοπάθεια. Αν και οι βιολογικοί μηχανισμοί που κινητοποιούνται στην κολπική μαρμαρυγή (που πυροδοτείται από την αιθαλομίχλη) δεν έχουν πλήρως ξεκαθαριστεί, οι κλινικές επιπτώσεις των ευρημάτων της μελέτης ήταν σαφείς: “Εάν ο ασθενής είναι επιρρεπής σε κολπική μαρμαρυγή θα πρέπει να αποφεύγει την κυκλοφορία  σε εξωτερικούς χώρους κατά τις ώρες της αυξημένης ατμοσφαιρικής ρύπανσης” σύμφωνα με τον Dr Link (βασικό ερευνητή της μελέτης). Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συγκεκριμένη μελέτη η αύξηση των αερομεταφορέων ρυπαντών πυροδότησαν κολπική μαρμαρυγή αν και ήταν εντός των ορίων της ΕΡΑ.

  • Κατανάλωση φρούτων και αγγειακά νοσήματα

Η ημερήσια κατανάλωση φρούτων και λαχανικών θεωρείται πλέον αυτονόητη λόγω πολλαπλού οφέλους στην υγεία. Ερευνητές του Ινστιτούτου Karolinska δημοσίευσαν μελέτη βάσει της οποίας η μεγάλη κατανάλωση φρούτων μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη πολλών αγγειακών νόσων και σε μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ανευρυσμάτων. Τα υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχονται στα φρούτα μειώνουν το οξειδωτικό στρες και επομένως το φλεγμονώδες περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που έτρωγαν τουλάχιστον δύο μερίδες φρούτων -κυρίως μήλα, αχλάδια, μπανάνα και πορτοκάλια -είχαν λιγότερες πιθανότητες ανάπτυξης ανευρύσματος. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συστήνει την κατανάλωση 4-5 μερίδες/ημέρα φρούτων και λαχανικών για την πρόσληψη όλων των σημαντικών θρεπτικών συστατικών όπως φυλλικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο, διαιτητικές ίνες, βιταμίνες A, C και K.

  • Στατίνες και άνοια

Οι στατίνες πλην της ευεργετικής δράσης τους στην υπερλιπιδαιμία φαίνεται να έχουν περαιτέρω θεραπευτικές ιδιότητες. Πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα έδειξαν ότι οι ασθενείς που λάμβαναν υψηλές δόσεις στατίνης είχαν τριπλάσια μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας. Οι ισχυρές στατίνες όπως η ατορβαστατίνη και η ροσουβαστατίνη είχαν σημαντικό ανάστροφο συσχετισμό με την εμφάνιση άνοιας. Επίσης, οι στατίνες μειώνουν κατά το ήμισυ τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή.

  • Η αγαπημένη μουσική βελτιώνει τη λειτουργία του ενδοθηλίου

Η καρδιαγγειακή νόσος συνδέεται με ενδοθηλιακή δυσλειτουργία. Η άθληση έχει αποδειχτεί ότι βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία και αποτελεί τη βάση ενός πολύπλευρου προγράμματος καρδιαγγειακής αποκατάστασης. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες το άκουσμα ευχάριστης μουσικής για 30 λεπτά σχετίζεται με βελτιωμένη ενδοθηλιακή λειτουργία πιθανώς μέσω της β- ενδορφίνης η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου από το ενδοθήλιο. Ο συνδυασμός δε μουσικής και άθλησης εμφάνισε (στη συγκεκριμένη μελέτη) ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση της ενδοθηλιακής λειτουργίας.

  • Ο αντιγριπικός εμβολιασμός πιθανώς υποδιπλασιάζει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής

Η εποχική γρίπη αποτελεί σημαντικό αίτιο νοσηρότητας και θνητότητας (ιδιαίτερα στους υπερήλικες). Οι μελέτες δείχνουν αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου (ΟΕΜ) κατά τη διάρκεια της εποχικής γρίπης. Δημοσιευμένη μελέτη στο Heart έδειξε ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός φαίνεται να έχει προστατευτική δράση έναντι των καρδιακών προσβολών μειώνοντας τον κίνδυνο κατά 45%. Οι ερευνητές καλούν τους κλινικούς γιατρούς σε μεγαλύτερη εγρήγορση σχετικά με τον αντιγριπικό εμβολιασμό ως προληπτικό όφελος στους ασθενείς με υψηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής.

  • Η τηλεόραση βλάπτει σοβαρά την υγεία

Επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης περισσότερο από 4 ώρες /ημέρα διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων. Οι αυξημένες ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης σχετίζονται με μειωμένη φυσική δραστηριότητα, παχυσαρκία, χαμηλά επίπεδα HDL και αυξημένα επίπεδα CRP. Η παρακολούθηση έως 2 ώρες την ημέρα φαίνεται (με τις μέχρι σήμερα μελέτες) να είναι ασφαλής.

Η διατήρηση της καρδιαγγειακής υγείας δια μέσου των δεκαετιών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται συνεχής πειθαρχία και τήρηση των καθημερινών υγιεινοδιαιτητικών συνηθειών.