Η ανθρωπότητα συνεχίζει να πορεύεται για δεύτερη χρονιά υπό τη σκιά της πανδημίας COVID -19. Γενετικές παραλλαγές του SARS -CoV-2 έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες. Ειδικότερα, η μετάλλαξη δέλτα έχει εμφανιστεί ήδη σε 100 χώρες και είναι σαφώς πιο μεταδοτική από τις προηγούμενες μεταλλάξεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο από τα 92.056 άτομα που μολύνθηκαν από τη μετάλλαξη δέλτα 117 έχασαν τη ζωή τους ( ποσοστό θνητότητας 0,1% ). Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το χαμηλό ποσοστό θανάτων στην Αγγλία οφείλεται στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού συνεχίζει να εμβολιάζεται κατά του κορωνοϊού. Δεν είναι βέβαιοι ότι η μετάλλαξη δέλτα είναι ηπιότερη. Αντίθετα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη δημοσιευμένη στο πλέον έγκριτο περιοδικό The Lancet ο κίνδυνος εισαγωγής στο νοσοκομείο μετά από μόλυνση μ’ αυτή τη μετάλλαξη είναι σχεδόν διπλάσιος απ’ ότι μετά τη μόλυνση από τη μετάλλαξη άλφα.

Σύμφωνα με τον κλινικό επιδημιολόγο Deepti Gurdasani δε θα αποτελεί έκπληξη αν τελικά η μετάλλαξη δέλτα διαπιστωθεί ότι είναι πιο θανατηφόρα. Το εμβόλιο Pfizer- BioNTech είναι 94% αποτελεσματικό κατά της νοσηλείας (από τη μετάλλαξη δέλτα) μετά από μία δόση και 96% αποτελεσματικό μετά από δύο δόσεις. Το Astra Zeneca είναι 71% αποτελεσματικό μετά από μία δόση και 92% αποτελεσματικό μετά από δύο δόσεις.  Οι εμβολιασμένοι έχουν λιγότερο από 2%- 3% πιθανότητα να νοσήσουν σοβαρά από το στέλεχος δέλτα και 10% να έχουν ήπια λοίμωξη.

Η τήρηση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης (1,5 -2 μέτρα), η χρήση μάσκας, η υγιεινή των χεριών, ο καλός εξαερισμός και φυσικά ο εμβολιασμός προστατεύουν απ’ όλες τις γνωστές μεταλλάξεις του κορωνοϊού.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της μετάλλαξης δέλτα;

Τα συμπτώματα που προκαλούνται από τη συγκεκριμένη μετάλλαξη είναι διαφορετικά συγκριτικά με τη συμπτωματολογία των προηγουμένων μεταλλάξεων. Εμφανίζεται κυρίως κεφαλαλγία, πονόλαιμος, ρινική καταρροή και πυρετός. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει και βήχας. Λόγω των ήπιων αυτών συμπτωμάτων πολλοί ασθενείς μπορεί να πιστέψουν ότι νοσούν από κοινό κρυολόγημα. Γι’ αυτό στην περίπτωση εμφάνισης των ανωτέρω συμπτωμάτων (και λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας της συγκεκριμένης μετάλλαξης) είναι αναγκαίος ο έλεγχος με PCR για να τεκμηριωθεί ή να αποκλειστεί η νόσος COVID-19.

Στη χώρα μας μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους 4.644.901 άτομα. Ωστόσο, τουλάχιστον το 70 -75% του πληθυσμού πρέπει να εμβολιαστεί ώστε να επιτευχθεί το απαιτούμενο ποσοστό ανοσίας για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των μεταλλαγμένων στελεχών του κορωνοϊού. Σε μικρή μερίδα του πληθυσμού συνεχίζει να υπάρχει δισταγμός όσον αφορά τον εμβολιασμό. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Λόγω έλλειψης επιστημονικής ενημέρωσης. Για το λόγο αυτό παρατίθενται στη συνέχεια αδιάσειστα δεδομένα (που έχουν συλλεχθεί από πληθώρα μελετών παγκοσμίως) προκειμένου να δώσουν σαφείς απαντήσεις σε αμφιλεγόμενα θέματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των κυκλοφορούντων εμβολίων.

Α. Δύναται να εμβολιαστούν οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και οι έγκυες;

Πρόσφατη δημοσίευση από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αμερικής (CDC – 29/06/2021) αναφέρει ότι ο εμβολιασμός συστήνεται ανεπιφύλακτα σε νεαρές γυναίκες που επιθυμούν να κυοφορήσουν. Επίσης, κυοφορούσες γυναίκες μπορούν άφοβα να εμβολιαστούν έναντι του κορωνοϊού.

 

Β. Ποιός είναι ο πραγματικός κίνδυνος εμφάνισης θρόμβωσης μετά από το εμβόλιο;

Σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου της Αθήνας οι πιθανότητες να υποστεί κάποιος θρόμβωση μετά από τον εμβολιασμό με Astra Zeneca είναι 4 άτομα στο εκατομμύριο. Οι πιθανότητες εμφάνισης θρόμβωσης είναι πολλαπλάσιες σε καθημερινές συνήθειες όπως το κάπνισμα ή η χρήση αντισυλληπτικών. Αναλυτικότερα, 500-1200 άτομα ανά εκατομμύριο που λαμβάνουν αντισυλληπτικά δισκία θα εμφανίσουν θρομβωτικό επεισόδιο. Επίσης, 1.763 καπνιστές ανά εκατομμύριο θα παρουσιάσουν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους θρομβοεμβολικό επεισόδιο. Τέλος, 165.000 άτομα στο εκατομμύριο που θα νοσήσουν από COVID-19 θα παρουσιάσουν θρόμβωση ως επιπλοκή της νόσου.

Επομένως, από τα ανωτέρω δεδομένα οι καθημερινές συνήθειες όπως το κάπνισμα ή/ και η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων εμφανίζει πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για θρόμβωση από ότι η χορήγηση των υπαρχόντων εμβολίων έναντι του κορωνοϊού. Η δε νόσηση από κορωνοϊό είναι πολλαπλασίως επικίνδυνη για εμφάνιση θρομβωτικών επεισοδίων απ’ ότι το εμβόλιο.

CDC Looks Into Post-COVID Vaccine Heart InflammationΓ. Ποιά είναι τα δεδομένα για εμφάνιση μυοκαρδίτιδας- περικαρδίτιδας μετά από εμβολιασμό;

Τα συμπτώματα μυοπερικαρδίτιδας μπορεί να εμφανίζονται λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού. Όλα τα περιστατικά που εμφανίστηκαν μέχρι σήμερα ήταν ήπια και υπήρξε σταδιακή ύφεση των συμπτωμάτων. Μέχρι το Μάιο στην Ευρώπη είχαν αναφερθεί 138 περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας και 144 περιπτώσεις περικαρδίτιδας μετά από εμβολιασμό με mRNA εμβόλιο σε σύνολο περίπου 180 εκατομμυρίων δόσεων εμβολίου.

Δ. Είναι δυνατόν να εμφανιστεί καρκίνος λόγω των εμβολίων για τον κορωνοϊό;

Δεν έχει αναφερθεί ποτέ μέχρι σήμερα εμφάνιση κακοήθειας μετά από εμβολιασμό. Αναφορικά με τα εμβόλια έναντι COVID -19 δεν υπάρχει βιολογική υπόθεση που να υποστηρίζει ότι τα εμβόλια αυτά μπορούν να εμπλακούν σε καρκινογένεση.

Τα μέχρι σήμερα επιστημονικά στοιχεία αποδεικνύουν περίτρανα την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ζούμε στον 21ο αιώνα όπου η προηγμένη τεχνολογία, η ταχύτητα της ιατρικής εξέλιξης, η συνεχής και αδιάκοπη πληροφόρηση είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της εποχής. Είναι απαράδεκτο λοιπόν τη σημερινή εποχή οι πολίτες να διαμορφώνουν γνώμη για σοβαρά θέματα όπως η πανδημία όχι με βάση τα επιστημονικά δεδομένα αλλά με βάση τις ψευδείς ειδήσεις (fake news).

Δυστυχώς, η εμφάνιση νέων μεταλλάξεων (έψιλον, κάππα, λάμδα) κυρίως στη Λατινική Αμερική απασχολούν ήδη τον Παγκόμιο Οργανισμό Υγείας. Σύμφωνα με ιολόγους του Βρετανικού Ινστιτούτο στέλεχος λάμδα έχει ασυνήθιστη γκάμα μεταλλάξεων και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η απειλή του μέχρι σήμερα. Φαίνεται ότι η ταχύτητα μετάδοσης της συγκεκριμένης μετάλλαξης είναι μεγαλύτερη σε σχέση με όλες τις προηγούμενες μεταλλάξεις. Το τείχος ανοσίας που θα μας επιτρέψει να γυρίσουμε στην κανονικότητα πρέπει ταχύτατα να υψωθεί πριν οι επόμενες μεταλλάξεις μετριάσουν ή εξαφανίσουν παντελώς την εξουδετερωτική ισχύ των αντισωμάτων και η ανθρωπότητα βρεθεί μπροστά σ’ ένα ανυπέρβλητο υγειονομικό αδιέξοδο.

Συμπερασματικά, στο χρονικό σημείο που βρισκόμαστε είναι αναγκαίος ο άμεσος και ταχύς εμβολιασμός ως και η αυστηρή τήρηση των μέτρων προστασίας.

Καλό καλοκαίρι σε όλους.